استان پنجم - به نقل از خبرگزاری پاوه پرس، اهمیت ورزش در حفظ سلامت افراد جامعه بر کسی پوشیده است و ضرورت توسعه مشارکت گروه های مختلف در ورزش به خوبی درک شده است.
بنابراین انتظار می رود روز به روز شاهد افزایش مشارکت در ورزش باشیم، اما با یک حساب و کتاب ساده نیز می توان دریافت که این امر یا محقق نشده یا شیب رشد آن چنان کم است که به چشم نمی آید.از جمله حیطه هایی در ورزش که نیازمند تغییر نوع نگرش وزارت ورزش به آن است، ورزش بانوان می باشد.
بانوان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند و حداقل انتظار این است که مشارکت آنان در ورزش نیز برابر با آقایان باشد، اما آمارها گویای تفاوت فاحش بین مشارکت مردان و زنان در ورزش است.“زن” در بینش ایرانی-اسلامی جایگاه محوری در حفظ کیان خانواده داشته و نقش تربیتی وی در خانواده و اجتماع به اثبات رسیده است.
بر همین اساس حفظ نشاط و سلامت مادران و دختران که به عنوان مادران آینده به آنان نگریسته می شود، اهمیتی دوچندان می یابد. در چنین شرایطی انتظار می رود که مسئولان وزارت ورزش با نگاهی راهبردی به این حوزه بنگرند، اما بررسی مسائل و مشکلات ورزش بانوان بیان گر رویه ای متفاوت است.
ورزش بانوان استان کرمانشاه نیز، به عنوان جزئی از مجموعه ورزش بانوان کشور، تحت تأثیر ناکارآمدی ساختاری ورزش بانوان و محیط فرهنگی، اجتماعی استان و شهرستانهای تابعه، با مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می کند.برخی از این مشکلات ناشی از قوانینی است که متأسفانه بدون در نظر گرفتن عواقب آنها به اجرا در می آیند و کل مجموعه ورزش بانوان در سراسر کشور از آن متضرر می گردند. پاره ای دیگر از مشکلات این حوزه از ورزش نیز ناشی از عدم حمایت اسپانسرها از ورزش بانوان است.
قوانینی که ورزش بانوان را خدشه دار کرد
در سال ۸۴ که قانون ادغام ورزش بانوان و آقایان به تصویب رسید، موجی از نگرانی در میان مسئولان ورزش بانوان به وجود آمد، چرا که با تصویب این قانون و حذف معاونت ورزش بانوان از ساختار فدراسیونها و تبدیل آن به پست “ نائب رئیس” عملأ استقلال ورزش بانوان از بین رفت. در واقع با اجرای این قانون ورزش بانوان در هر رشته، به صورت زیر مجموعه و تابعی از فعالیت های آقایان در آن رشته خاص در آمد.این مسئله موجب شد نظر رؤسای هیئت های ورزشی به طور مستقیم بر میزان تخصیص بودجه و برنامه های بانوان اثر بگذارد و با وجود اینکه طبق قانون، یک سوم بودجه هر هیئت به بانوان اختصاص می یابد، عملأ نحوه تخصیص بودجه به نظر رؤسای هیئت بستگی خواهد داشت.
قانون دیگری که ورزش بانوان به شدت از آن آسیب دید، بحث خصوصی سازی در ورزش بود. بر اساس این اصل دولت بودجه تخصیص داده شده به ورزش را تا حد قابل توجهی کاهش داد و درآمد زایی را بر عهده فدراسیون های ورزشی گذاشت.این قانون اگر چه مورد نیاز ورزش بود، اما شرایط به وجود آمده پس از اجرای آن، به ویژه در ورزش بانوان نشان داد که برای اجرای این قانون، ظرفیت های لازم در ورزش و اقتصاد کشور ایجاد نشده بود.از زمان اتحاذ این تصمیم و برداشتن حمایت مالی دولت از ورزش به ویژه در بخش بانوان، به طرز چشمگیری از حضور تیم های بانوان در ورزش قهرمانی کاسته شده است.
این دو قانون ورزش بانوان استان کرمانشاه و حتی میتوان گفت تمام کشور را نیز تحت تأثیر قرار داد، به طوری که در حال حاضر مشکلات مالی اولین معضلی است که پیش روی این قشر قرار دارد.در شرایطی که حمایت های مالی دولت از هیئت ها برداشته شده و تلاش بر سر تصاحب منابع مالی است، بانوان به دلیل مسائل مذهبی و محدودیت هایی که از این زمینه برای ایشان به وجود می آید، وارد جدالی نا برابر با ورزش آقایان شده اند.
از جمله راه های تأمین منابع مالی، جذب حامی مالی است، که بانوان در این زمینه با دو مشکل روبرو هستند.
· از جمله دلایلی که مجموعه ها و نهادهای فرهنگی، اجتماعی و صنعتی را به سمت حمایت از تیم های ورزشی سوق می دهد، جنبه تبلیغاتی آن و استفاده از محبوبیت حاصل از ورزش است.در کشور ما به دلیل رعایت شئونات مذهبی، به علت عدم پوشش رشته های ورزشی امکان آن وجود ندارد که بازیها از طریق تلویزیون پخش شود و حتی رشته هایی که امکان تصویر برداری وجود دارد صدا و سیما حاضر به پخش این بازیها نیست و اگر هم این مسابقات پخش شود اغلب در ساعاتی نامناسب نشان داده می شود بنابراین یک حامی مالی با حمایت از بانوان در حقیقت سودی از سرمایه گذاری خود به دست نخواهد آورد
· هم چنین از طرح های حمایتی از سرمایه گذاری در ورزش بانوان نیزکه شامل تخفیف های مالیاتی و اعطای تسهیلات ویژه می باشد، نیز خبری نیست.طبیعی است در چنین شرایطی سرمایه گذاران رغبتی به حمایت از این دسته از ورزشکاران نشان نداده و ترجیح می دهند سرمایه خود را در ورزش مردان صرف کنند که هم از مزایای تبلیغاتی آن منتفع می شوند و هم حداقل می توانند خود در ورزشگاه حضور یافته وبازی تیمشان را از نزدیک ببینند!
ورزش بانوان استان با یک مشکل همیشگی نیز دست و پنجه نرم می کند و آن نداشتن یک مسئول بومی و ثابت به عنوان کارشناس امور ورزش بانوان در ادارات ورزش و جوانان شهرستانهای تابعه است.این مسئله باعث شده است که یک برنامه و رویه منسجم برای ورزش بانوان وجود نداشته باشد، و این حیطه از ورزش استان به مانند کودک یتیمی شده است که هر رئیس اداره و یا هیئت به اقتضای شرایط و نوع نگرش خود به ورزش بانوان، دستی به سر آن کشیده و قیمی هم وجود نداشته که حقوق وی را مطالبه کند.
اما محیط فرهنگی اجتماعی شهرنیز در این زمینه دخیل است. گاهی دیده می شود که برخی از صاحبان شرکت های فعال استان، نه به دلیل عدم سوددهی بلکه به دلیل نوع نگرش خود، از حمایت تیم های ورزش بانوان امتناع می کنند.
متأسفانه تفکر این دسته از مدیران و روسای شرکت ها این است که نگاه محیط پیرامون آنها در صورت انجام این کار، نسبت به این مسئله مثبت نخواهد بود و حرف و حدیث هایی در مورد آنها پیش خواهد آمد، به همین دلیل به حمایت از مردان ورزشکار تمایل بیشتری نشان داده می شود.
به دلیل مسئلۀ ادغام هیئت های آقایان و بانوان که پیش از این ذکر شد، توسعه هر رشته ورزشی در بخش بانوان، مستقیمأ به نظر رئیس هیئت مربوطه بازمی گردد.در چنین شرایطی اگر رئیسی علاقه مند به فعالیت در این زمینه باشد، از رشته مورد نظر حمایت می شود در غیر این صورت با روش های مختلف می تواند مانع فعالیت بانوان شود.
مجموعه این شرایط باعث می شود گاه ورزشکاران به استان های دیگر برای ادامه فعالیت خود مراجعه کنند. در چنین موقعیتی استانهای مقصد به راحتی از سرمایه های انسانی ارزشمند شهر ما به نام خود استفاده می کنند و هر زمان که نیازی به حضور این ورزشکاران احساس نکنند یا اینکه نگاه مثبتی به آنها نداشته باشند، مشکلاتی برایشان به وجود می آورند.متأسفانه نگاه به مسئله ورزش همگانی بانوان نیز علمی و راهبردی نیست. هنوز بسیاری از مدیران کشور در بخش ورزش ، ورزش همگانی را پیاده روی و کوه پیمایی می پندارند حال آنکه مفهوم ورزش همگانی، تلاش برای ایجاد محیط مناسب برای ورزش همه اقشار در هر ورزشی می باشد.
اما در این شرایط چه می توان کرد؟
*تخصیص بودجه های ویژه از سوی دستگاه های مختلف برای گسترش ورزش همگانی و قهرمانی بانوان به عنوان یک ضرورت
*جلب مشارکت خیرین در امر حمایت از ورزش بانوان
*مدون ساختن برنامه دستگاه ها و سازمان های مختلف در زمینه ورزش بانوان به منظور جلوگیری از موازی کاری و تخصصی شدن برنامه ریزی در این زمینه
*تلاش و پیگیری مدیرکل محترم و مسئولان ادارات ورزش و جوانان به منظور جذب یک نیروی بومی به منظور استفاده در سمت کارشناس ورزش بانوان شهرستان
* تعامل دستگاه های مربوطه در جهت فراهم ساختن محیط های عمومی مناسب برای ورزش بانوان
*استفاده از اختیارات نهادها به منظور اجرای برنامه های تشویقی برای حامیان مالی ورزش بانوان
*استفاده از افراد متخصص در برنامه ریزی ها
*از طرف دولت قانونی ایجاد شود که بر پایه آن هر شرکتی که از دو ورزش اقایان حمایت کرد ملزم به حمایت از یک ورزش بانوان نیز باشد.در این صورت شرکت هایی که از ورزش مردان و بخصوص فوتبال حمایت می کنند طبق این قانون باید در ورزش بانوان هم سرمایه گذاری کنند و این خود موجب پیشرفت ورزش بانوان در کشور و استان خواهد شد.
علی رغم تمام این مشکلات، بانوان ورزشکار استان کرمانشاه با تکیه بر استعداد و تلاش خود و زحمت دلسوزان و مسئولین ورزش استان و شهرستانها ، بارها بر این مشکلات غلبه کردند و خود را در بالاترین سطوح مطرح نموده اند و برای استان کرمانشاه و شهرشان افتخار آفرینی کرده اند.
امید است که با تغییر نگرش مسئولین و درک اهمیت سلامتی و نشاط بانوان استان، تعامل لازم بین دستگاه های اجرایی ، کارخانجات صنعتی و شرکت های خصوصی استان شکل گرفته و ورزش بانوان کرمانشاه که ذخیره ای از ظرفیت های بالقوه است، روز به روز شکوفاتر شود.
نگارش : نریمان رحمانی (کارشناس ارشد مدیریت ورزشی و مسئول نظارت بر عملکرد هیاتهای ورزشی استان کرمانشاه)